GS.TS. Hồ Sĩ Quý
Tóm tắt:
Singapore là hiện tượng kỳ diệu của
thế giới ở thế kỷ XX. Từ một thị trấn nghèo qua 3 thập niên với ý chí quyết
đoán của người đứng đầu là Lý Quang Diệu, Singapore đã trở thành “thiên đường của
chủ nghĩa tư bản”. Năm 2014, GNP đầu người của nước này là 72.000 USD tính theo
PPP. Xã hội thịnh vượng. Môi trường trong lành. Quan chức liêm khiết. Cả thế giới
muốn bắt chước, nhưng có nhiều điều không thể bắt chước và cũng có nhiều điều
người ta không muốn bắt chước. Bởi Singapore phát triển trong những nghịch lý không
dễ lý giải, mà nghịch lý lớn nhất là “cất cánh” rồi “hóa rồng” trong môi trường
ít nhiều độc đoán, độc tài. Tự do, dân chủ bị quản lý chặt. Nhà nước can thiệp
sâu vào đời sống thậm chí đời sống riêng tư của người dân. Kinh tế thị trường
sôi động nhưng “bàn tay vô hình” của nó bị điều khiển bởi nhà nước. Tôn vinh đặc
thù châu Á nhưng rất gần với phương Tây. Rất chú ý đến tính xã hội của sự phát
triển nhưng lại xây dựng thành công một kiểu xã hội tư bản chủ nghĩa.
Ý chí cá nhân của Lý Quang Diệu
được coi là nguyên nhân quan trọng làm nên sự thành công của Singapore. Và đó
cũng lại là nguyên nhân khiến Singapore hiện ra không chỉ với toàn những điều tốt
đẹp. Nhưng sự thịnh vượng đã làm mờ những điều không mấy nhân đạo trong sự phát
triển của Singapore, che đậy và xóa đi các “vết đen” lịch sử.
Từ khóa: Singapore,
Nghịch lý, Paradox of Development, Lý Quang Diệu, Lee Kuan Yew, Dân chủ và phát
triển, Độc tài, Soft Authoritarianism.
