Michel Foucault
Đặng Phùng Quân dịch và
chú thích
Vào cuối đời, Michel
Foucault (1926 - 1984) trở lại vấn đề của Kant đặt ra trong bài tiểu luận
"Khai sáng là gì?" với một bài viết cùng tên có thể coi là một dấu
mốc trong hành trạng tư tưởng của ông. Kant là một trong những triết gia lớn đã
có những ảnh hưởng mãnh liệt trong tiến trình tư duy của Foucault, ngay từ luận
án phụ đệ trình để lấy văn bằng tiến sĩ quốc gia vào năm 1961, ông đã thực hiện
công trình dịch, trình bày và chú giải tác phẩm Nhân học trong quan
điểm thực nghiệm/ Anthropologie in pragmatischer Hinsicht của Kant.
Ông còn trở lại với những vấn đề trong triết học phê phán của Kant ở tác
phẩm Những từ ngữ và sự vật (1966). Bản thảo "Khai
sáng là gì?" của Foucault xuất hiện lần đầu qua Anh ngữ in
trong The Foucault Reader (1984), do Paul Rabinow biên tập,
Catherine Porter chuyển ngữ. Cũng như Kant trong tiểu luận Trả lời cho
câu hỏi: Khai sáng là gì?/ Beantwortung der Frage: Was ist Aufklärung?,
Foucault viết bài này nhằm trả lời và tranh luận với Jürgen Habermas (về sự phê
phán trong Diễn ngôn triết lý của Hiện đại/ Der philosophische Diskurs
der Moderne) và với Walter Benjamin về Baudelaire, mà tôi sẽ bàn tới sau
phần dịch thuật.
Người
dịch