Căn nguyên của phát triển

Trần Hữu Dũng

Bất cứ ai quan tâm đến vấn đề phát triển kinh tế của một quốc gia đều có thể kể một loạt yếu tố ảnh hưởng đến mức độ và tốc độ phát trỉển: vốn vật thể, vốn con người, công nghệ, thể chế, v.v.   Những yếu tố ấy hẳn là quan trọng nhưng, khoảng10-15 năm trở lại đây, một cuộc tranh luận đã diễn ra trong giới kinh tế về thành tố sâu xa nhất của phát triển, cụ thể là: có yếu tố nào căn bản hơn, đàng sau những yếu tố nói trên? Thắc mắc này là tất yếu vì lẽ, chẳng hạn như, dù xác định được vai trò của tích lũy vốn và tiến bộ công nghệ trong phát triển kinh tế, vẫn còn có thể hỏi: Thế thi tại sao có sự chênh lệch rộng lớn giữa các xã hội về tốc độ tích lũy và “cải tiến”?

Read More...

Tham nhũng và tăng trưởng kinh tế

Trần Hữu Dũng^[1]

Mục đích của bài này là để phân tích những quan hệ giữa tham nhũng và tăng trưởng kinh tế, chú trọng đặc biệt đến trường hợp các quốc gia cần phát triển và đang chuyển đổi như Việt Nam.  Trước tiên, nó lược duyệt những hậu quả kinh tế tiêu cực (và vài hậu quả tích cực) của tham nhũng.  Sau đó, nó sẽ đưa ra một số biện pháp chống tham nhũng trên ba bình diện:  giảm động lực tham nhũng, giảm cơ hội tham nhũng, và giảm lợi lộc do tham nhũng.  Bài này cũng phân tích mối liên hệ giữa tham nhũng và vài vấn đề kinh tế khác.

Read More...

Nguồn gốc của Quyền lực, Thịnh vượng và Nghèo khó

Daron Acemoglu, Jemes A. Robinson

...Cái gì giải thích những sự khác biệt lớn này về nghèo khó và thịnh vượng và các hình mẫu tăng trưởng? Vì sao các quốc gia Tây Âu và các nhánh thuộc địa của chúng đầy người định cư Âu châu bắt đầu tăng trưởng trong thế kỷ mười chín, hầu như không nhìn lại? Cái gì giải thích sự xếp hạng dai dẳng về bất bình đẳng ở bên trong châu Mỹ? Vì sao các quốc gia Phi châu hạ-Sahara và Trung Đông đã không đạt kiểu tăng trưởng thấy ở Tây Âu, trong khi phần lớn Đông Á đã trải nghiệm tốc độ tăng trưởng kinh tế quá nhanh dễ gây tai nạn?

Người ta có thể nghĩ là, sự thực rằng sự bất bình đẳng thế giới là hết sức lớn và hợp logic và có các hình mẫu được vẽ sắc nét như vậy, thì có nghĩa rằng nó có một sự giải thích được chấp nhận rộng rãi. Không phải vậy. Hầu hết các giả thuyết mà các nhà khoa học xã hội đã đề xuất cho nguồn gốc của sự nghèo khó và thịnh vượng đơn giản không hoạt động và không giải thích được tình hình một cách thuyết phục.

Read More...

Daron Acemoglu - Tại Sao Có Quốc Gia Lại Thất Bại?

Daron Acemoglu 

Tqvn2004 chuyển ngữ

Lời giới thiệu của BBT: Tờ Region, một tạp chí của Ngân Hàng Dự Trữ Trung Ương vùng Minneapolis, gần đây đã tranh luận về thị trường lao động, quyền sở hữu, tình trạng ấm lên toàn cầu (global warming), và cuộc cách mạng Ả-rập với kinh tế gia thuộc trường MIT, ông Daron Acemoglu, người đồng thời là thành viên của Ủy ban John and Jean De Nault về quyền sở hữu thuộc Viện Hoover. Dưới đây là trích đoạn của cuộc phỏng vấn. Độc giả có thể xem toàn bộ cuộc phỏng vấn bằng tiếng Anh tại đây.

Read More...

Dân chủ và phát triển: Kinh nghiệm Ấn Độ và Trung Quốc*

Trần Quốc Hùng                                       

    

I. Giới thiệu – Bối cảnh lịch sử

Trung Quốc và Ấn Độ là hai nước lớn, đông dân nhất và nhì thế giới. Cả hai dành lại độc lập sau Chiến Tranh Thế Giới lần thứ hai. Vào lúc đó, nền kinh tế của hai nước tương đương với nhau – tổng sản lượng quốc nội (GDP) của mỗi nước bằng khoảng 4,9% GDP toàn cầu.[1]Từ đó đến nay, con đường phát triển của hai nước khác nhau rất nhiều.

Read More...