DÂN
CHỦ
Các
thảo luận hiện đại về tính chính danh thường tập trung vào mối quan hệ của nó với
dân chủ, đôi khi nhiều đến mức khiến cho tính chính danh (kiểu dân chủ) được chấp
nhận rộng rãi là hình thức chính danh thực sự duy nhất.
KHỦNG HOẢNG TÍNH CHÍNH DANH VÀ CÁCH MẠNG
Một
cách tiếp cận khác về tính chính danh so với cách tiếp cận của Weber được các nhà tân Marxist phát triển. Trong khi các nhà Marxist chính thống bác bỏ tính
chính danh, coi nó là một thứ giả tạo hay một diễn ngôn của giai cấp tư sản,
thì các nhà Marxist hiện đại, theo sau Gramsci, thừa nhận rằng chủ nghĩa tư bản
được củng cố một phần nhờ vào khả năng của nó trong việc duy trì sự ủng hộ
chính trị.
TÍNH CHÍNH DANH CHÍNH TRỊ
Tính chính danh,
hay quyền cai trị hợp pháp của một chế độ, liên quan đến một trong những vấn đề
cổ xưa nhất và nền tảng nhất trong chính trị, đó là vấn đề nghĩa vụ chính trị.
Tại sao công dân có nghĩa vụ phải tôn trọng nhà nước và tuân theo luật của nó?
Đâu là những cơ sở khiến cho người dân đi đến xem quyền uy (nhà nước) là hợp
pháp, và do đó củng cố cho sự ổn định của một chế độ?
CÁC LÝ THUYẾT VỀ BẢN CHẤT QUYỀN LỰC NHÀ NƯỚC p2
Đâu là bản chất
của quyền lực nhà nước, và đâu là các lợi ích mà nó đại diện? Đây là những câu
hỏi gây ra nhiều tranh cãi. Có nhiều lý thuyết khác nhau về nhà nước, mà mỗi lại
đề nghị một cách giải thích về nguồn gốc, sự phát triển, cũng như ảnh hưởng của
nó đối với xã hội. Ở đây chúng ta cùng tìm hiểu bốn lý thuyết khác nhau về nhà
nước:
- Nhà nước đa nguyên
- Nhà nước tư bản
- Nhà nước leviathan
- Nhà nước gia trưởng
CÁC LÝ THUYẾT VỀ BẢN CHẤT QUYỀN LỰC NHÀ NƯỚC p1
Đâu là bản chất
của quyền lực nhà nước, và đâu là các lợi ích mà nó đại diện? Đây là những câu
hỏi gây ra nhiều tranh cãi. Có nhiều lý thuyết khác nhau về nhà nước, mà mỗi lại
đề nghị một cách giải thích về nguồn gốc, sự phát triển, cũng như ảnh hưởng của
nó đối với xã hội. Ở đây chúng ta cùng tìm hiểu bốn lý thuyết khác nhau về nhà
nước:
-
Nhà nước đa nguyên
-
Nhà nước tư bản
-
Nhà nước leviathan
-
Nhà nước gia trưởng
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI
Dù các ý tưởng xã
hội chủ nghĩa có thể truy nguyên tới những người Levellers và Diggers (những
người theo chủ trương bình đẳng và xóa bỏ quyền tư hữu ở Anh) trong thế kỉ 17,
hay tới Thomas More với tác phẩm Utopia
(1516), hay thậm chí tới Plato với tác phẩm Cộng
hòa, song chủ nghĩa xã hội chỉ đi đến định hình thành một học thuyết chính trị vào
đầu thế kỉ 19. Nó ra đời như một phản ứng chống lại sự nổi lên của chủ nghĩa tư
bản công nghiệp.
CHỦ NGHĨA BẢO THỦ
Các
ý tưởng và nguyên tắc bảo thủ xuất hiện
lần đầu tiên vào cuối thế kỉ 18 và đầu thế kỉ 19. Chúng đến từ một phản ứng chống
lại sự những chuyển biến nhanh chóng về kinh tế và chính trị, mà ở một mức độ
nào đó được thể hiện trong Cách mạng Pháp.
CHỦ NGHĨA TỰ DO
Dù chủ nghĩa tự
do không xuất hiện như một ý thức hệ rõ ràng cho đến đầu thế kỉ 19, song các nguyên
tắc tự do đã dần phát triển trong giai đoạn 300 năm trước đó. Chủ nghĩa tự do
thời kì đầu phản ánh nguyện vọng của giai cấp trung lưu công nghiệp đang lên,
và cũng vì vậy chủ nghĩa tự do và chủ nghĩa tự bản có mối liên hệ chặt chẽ với
nhau.
VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC
Nhà nước là thiết
chế nắm giữ độc quyền quyền lực của xã hội và sử dụng nó để thực thi các công
việc chung của xã hội. Tuy nhiên, cụ thể thì nhà nước được làm những gì, hay đâu
là những gì nhà nước nên làm, những gì nhà nước nên để lại cho xã hội và người
dân tự làm? Đây là những câu hỏi cực kì gây tranh cãi.
NĂNG LỰC CỦA NHÀ NƯỚC
Nhà nước với đầy
đủ các đặc điểm trong bài Nhà
nước hiện đại được gọi là nhà nước lý tưởng. Trong thực tế thì không có nhà
nước nào có được chủ quyền bên trong và bên ngoài (một cách không tranh cãi), tính
chính danh tuyệt đối, sự độc quyền sử dụng vũ lực, cũng như một bộ máy hành
chính hữu hiệu. Tuy nhiên, một số nhà nước đạt đến gần với nhà nước lý tưởng
này hơn so với một số nhà nước khác.
Tùy theo năng lực
của nhà nước của nhà nước, chúng ta có thể chia nhà nước thành bốn dạng như
sau: hữu hiệu, khiếm khuyết, yếu, sụp đổ.
Đăng ký:
Bài đăng (Atom)