Chuyển đổi dân chủ ở Hàn Quốc

Vào ngày 25/2/1998, ông Kim Dae-jung, ứng cử viên của đảng Hội đồng quốc dân vì một nền chính trị mới, đã chính thức lên nắm quyền và trở thành Tổng thống thứ 15 của Hàn Quốc. Sự kiện này đánh dấu lần đầu tiên kể từ sau khi Hiến pháp Đại Hàn Dân Quốc được sửa đổi vào năm 1987, một ứng cử viên của đảng đối lập đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống theo phương thức bầu cử trực tiếp. Nói cách khác, phe đối lập đã ghi dấu ấn vào lịch sử khi lần đầu tiên giành được quyền lực một cách hòa bình.
Read More...

Phong trào dân chủ ở Hàn Quốc 1981-1987

[Tổng thống Chun Doo-hwan thiết lập chính quyền quân sự]
Vào ngày 3/3/1981, Tư lệnh tình báo Chun Doo-hwan chính thức nhậm chức Tổng thống thứ 12 của Đại Hàn Dân Quốc. Sau khi tiến hành đảo chính quân sự vào ngày 12/12/1979, thiếu tướng Chun Doo-hwan đã trấn áp đẫm máu những người tham gia cuộc biểu tình đòi dân chủ ở Gwangju vào ngày 18/5/1980. Rồi ông lên nhậm chức và trở thành Tổng thống thứ 11 của Hàn Quốc vào ngày 1/9/1980. Bảy tháng sau, ông tiến hành sửa đổi Hiến pháp và lại tiếp tục nhậm chức Tổng thống thứ 12. Chính phủ do thế lực quân sự mới nắm quyền đã dập tắt hy vọng của người dân về một xã hội dân chủ. Song ngọn lửa khao khát tự do dân chủ thì vẫn còn đó, vẫn rực cháy trong trái tim mỗi người dân Hàn Quốc.
Read More...

Phong trào đấu tranh dân chủ ở Hàn quốc 1980

[Thế lực quân sự lên nắm quyền sau khi Tổng thống Park Chung-hee bị ám sát]
Vào lúc 10 giờ sáng ngày 18/5, tại Nghĩa trang quốc gia Phong trào dân chủ 18/5 tại quận Buk, thành phố Gwangju. Một buổi lễ tưởng niệm được tổ chức nhằm tưởng nhớ những người đã hi sinh vì nền dân chủ 35 năm về trước. Những người tham gia Phong trào vận động dân chủ 18/5 thách thức đội quân giới nghiêm. Phong trào này không chỉ đánh dấu sự khởi đầu mới của nền dân chủ tại Hàn Quốc mà còn trở thành một vết thương chưa lành trong lịch sử quốc gia. 
Read More...

Phong trào đấu tranh dân chủ ở Hàn Quốc năm 1960


[Cuộc đấu tranh mở màn của học sinh, sinh viên Hàn Quốc]
"Vì không đủ thời gian nên con đã đi mà không thể gặp mẹ. Con sẽ đấu tranh đến cùng để chống lại cuộc bầu cử gian lận. Con, các bạn con và muôn triệu học sinh sinh viên trên cả nước đang đổ máu vì nền dân chủ. Mẹ ơi, đừng quở trách con vì đã tham gia cuộc biểu tình này. Nếu không phải là chúng con thì ai sẽ gánh việc này đây. Con biết rằng con vẫn chưa đủ lớn nhưng con biết phải làm gì cho đất nước, cho dân tộc này. Con sẽ dâng hiến cả cuộc đời mình để chiến đấu cho tổ quốc. Hẳn mẹ sẽ đau buồn vì con biết mẹ yêu con rất nhiều. Nhưng xin mẹ hãy thấy mừng vì tương lai tươi sáng và tự do của dân tộc ta."
Read More...

Những bài học sau 100 năm cách mạng cộng sản

Ilya Somin
Phạm Nguyên Trường dịch
Kỉ niệm 100 năm Cách mạng Bolshevik cũng là lúc suy nghĩ về những bài học mà chúng ta rút ra được từ thực tiễn của cuộc cách mạng này. 
Read More...

Các nước nghèo có thể dân chủ không?

Gary S. Becker
Nguyễn Huy Hoàng dịch
 “Các nước nghèo không thể dân chủ” là một điệp khúc phổ biến để cổ xúy cho quan điểm rằng các nước nghèo cần một nền lãnh đạo mạnh và chuyên chế để thoát khỏi những lực lượng khiến họ nghèo đói trong hàng thế kỷ. Minh chứng rõ ràng là đại đa số các nước giàu chủ yếu là dân chủ. Tuy nhiên, trong khi những tác động của dân chủ đối với hiệu quả kinh tế đang gây nhiều tranh cãi, nền dân chủ vẫn có thể mang lại một số lợi ích kinh tế cho cả các nước giàu và nghèo.
Read More...

Một thế kỷ thăng trầm của chủ nghĩa cộng sản

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Biên tập: Lê Hồng Hiệp
Một trăm năm sau Cách mạng Tháng Mười Nga, liệu phượng hoàng có vươn lên từ đống tro tàn của lịch sử?
Read More...

Sự sụp đổ chưa từng có của Venezuela

Biên dịch: Trịnh Ngọc Thao
Biên tập: Nguyễn Huy Hoàng
Trong cuộc trưng cầu dân ý được tổ chức vội vã hôm 16 tháng 7 dưới sự bảo hộ của phe đối lập kiểm soát Quốc hội để phản đối lời kêu gọi thành lập Hội đồng Lập hiến Quốc gia của Tổng thống Nicolás Maduro, hơn 720.000 công dân Venezuela đã bỏ phiếu ở nước ngoài. Trong cuộc bầu cử tổng thống vào năm 2013 chỉ có 62.311 người bỏ phiếu như vậy. Bốn ngày trước cuộc trưng cầu dân ý, 2.117 thí sinh đã tham gia cuộc sát hạch giấy phép hành nghề y tế của Chile, trong đó có gần 800 người Venezuela. Và ngày 22 tháng 7, khi biên giới với Colombia được mở lại, 35.000 người Venezuela đã băng qua cây cầu hẹp giữa hai nước để mua thực phẩm và thuốc men.
Read More...

Tại sao chủ nghĩa tân tự do kinh tế đã hết thời?

Biên dịch: Trần Hoàng Nhị
Biên tập: Lê Hồng Hiệp
Kể từ cuộc Cách mạng Nông nghiệp, tiến bộ công nghệ luôn luôn thúc đẩy các lực lượng mang tính khuếch tán và tập trung đối lập nhau. Sự khuếch tán xảy ra khi các quyền lực và đặc quyền cũ bị xói mòn; sự tập trung xảy ra khi quyền lực và tầm với của những người đang kiểm soát các năng lực mới được mở rộng. Về phương diện này, cái gọi là cuộc Cách mạng Công nghiệp lần Thứ tư sẽ không phải là ngoại lệ.
Read More...

Campuchia của Hun Sen trượt dài vào chế độ độc tài

Biên dịch: Dương Trường Phúc
Hiệu đính: Lê Hồng Hiệp
Sự bỏ mặc của phương Tây và sự bảo trợ của Trung Quốc đóng vai trò quan trọng trong tiến trình này.
Read More...

Bế tắc của bà Suu Kyi trước vấn đề người Rohingya

Biên dịch: Nguyễn Thị Thu Hiền
Hiệu đính: Lê Hồng Hiệp
Khủng hoảng ở Myanmar đang tiếp diễn. Quân đội nước này tiến hành các cuộc tấn công vào Cộng đồng Rohingya, một nhóm sắc tộc thiểu số trong lòng một quốc gia có đa số người dân theo Phật giáo. Xung đột ngày một leo thang không chỉ gây nguy hại đến quá trình chuyển tiếp dân chủ đang diễn ra ở quốc gia này, mà còn làm lu mờ uy tín của nhà lãnh đạo thực tế tại đây, bà Aung San Suu Kyi.
Read More...

Bẫy chuyên quyền trong thế giới Ả-rập

Biên dịch: Trịnh Ngọc Thao
Hiệu đính: Lê Hồng Hiệp

Cuộc cách mạng “Mùa xuân Ả-rập” đã diễn ra hơn sáu năm nhưng hầu hết người dân Ả-rập đang sống khổ sở hơn trước khi nó bắt đầu vào năm 2011. Nạn thất nghiệp tràn lan khắp Trung Đông và Bắc Phi, nơi có 2/3 dân số trong độ tuổi từ 15 đến 29. Chính quyền đóng cửa các kênh truyền thông bày tỏ chính kiến chính trị, và đáp trả các cuộc biểu tình của người dân ngày một tàn bạo hơn trên toàn khu vực.
Read More...

Những Cố Gắng Canh Tân Tại Việt Nam Trước Thời Pháp Thuộc

Đoàn Việt Hoạt
Việt Nam Tiếp Cận Tây Phương
Sau thời gian dài chịu ảnh hưởng Khổng giáo và Phật giáo của phương Đông, cuộc Nam tiến và phân tranh Trịnh-Nguyễn có thể coi như khởi đầu cho giai đoạn Việt Nam chịu ảnh hưởng của nửa phía Tây còn lại của thế giới.
Read More...

Bối Cảnh Việt Nam Buổi Giao Thời Âu-Á

Đoàn Viết Hoạt
Tổng quan mà nói, kể từ thời các vua Hùng cho đến giữa thế kỷ 19, Viêt Nam là một nước luôn phải nam tiến, có thể vì nhu cầu tìm hướng thoát ra khỏi tầm bành trướng và chi phối của Đại Hán phương bắc. Cuộc nam thiên đầu tiên là từ Động Đình Hồ vùng Hoa Nam di chuyển về vùng Phong Châu và Thăng Long trước khi Hán thuộc. Từ thế kỷ thứ 10, khi đã độc lập tự chủ, nước Đại Việt lại mở rộng về miền Trung, vượt qua phá Tam Giang, khỏi đèo Hải Vân, tiến xuống vùng Champa.
Read More...

Ba Khuynh Hướng Văn Hóa-Chính trị Thời Kỳ Đầu Pháp Thuộc

Đoàn Viết Hoạt
Thế kỷ 20 là thế kỷ của văn minh Âu châu lan tràn ra toàn thế giới. Đó cũng là thế kỷ của sức mạnh hải quân và hàng hải. Những nước Âu châu ven biển dù nhỏ bé như Hà Lan, hay sau này suy yếu đi như Tây Ba Nha, Bồ Đào Nha, cũng nhờ phát triển hải quân và hàng hải mà đã chiếm đóng được những vùng đất rộng lớn xa xôi ở Nam Mỹ, Á châu, Nam Thái Bình Dương, Đông Nam Á. Những quốc gia ngoài Âu Châu chưa phát triển kỹ nghệ, dù rộng lớn như Trung Hoa, cũng không thể chống cự lại được một nền văn minh cơ khí phương Tây đang đến hồi sung mãn. Thế giới đầu thế kỷ 20 là thế giới của Âu hóa. Nước Nhật là quốc gia duy nhất ở Á Châu cường thịnh lên ngang hàng được với các quốc gia phương Tây cũng nhờ sớm biết chấp nhận Âu hóa.
Read More...

Lựa chọn chế độ chính trị

Bùi Quang Vơm
Chế độ chính trị của một Quốc gia có giá ảnh hưởng quyết định tới sinh mệnh quốc gia, tới số phận hàng triệu con người, tới tương lai của nhiều thế hệ. Chế độ chính trị quyết định con đường đi của một dân tộc trong một thời gian dài, nó có thể thúc đẩy quá trình phát triển tiến bộ vượt bậc, nhưng trong trường hợp ngược lại, trước khi bộc lộ các khuyết tật đủ để bị đào thải, nó có thể cướp đi của một dân tộc nhiều chục năm của lịch sử, chặn dòng chảy lịch sử dừng lại, thậm chí kéo lùi nền văn minh của một dân tộc ngược trở lại nhiều chục năm.
Read More...

Tổng thống chế Hoa Kỳ

Nguyễn Học Tập
Read More...

Chính thể cộng hoà đại nghị

Nguyễn Đăng Dung
Chính thể cộng hoà đại nghị (hay còn được gọi là chính thể cộng hoà nghị viện) là chính thể mà ở đó nguyên thủ quốc gia được hình thành không thông qua con đường thế tập truyền ngôi, mà bằng phương pháp bầu cử và Nghị viện, về nguyên tắc, là cơ quan đóng vai trò quan trọng hơn mọi cơ quan nhà nước khác trong việc thực hiện quyền lực nhà nước.
Read More...

Mô hình nghị viện - liên bang của Đức

Nguyễn Huy Vũ


1. GIỚI THIỆU

Những người quan tâm đến vận mệnh của quốc gia hẳn sẽ cùng đồng ý với nhau một điều rằng chế độ cộng sản cuối cùng rồi sẽ cáo chung, nhường đường cho một chế độ chính trị dân chủ. Câu hỏi còn lại đó là đâu là một mô hình chính trị dân chủ tốt mà Việt Nam có thể tham khảo và áp dụng.
Read More...

Hướng đến sự phân cực dân chủ: Làm thế nào để hạ bệ chủ nghĩa dân túy cánh hữu

Biên tập viên của tờ Blätter: Sau năm 1989, người ta nói về “sự cáo chung của lịch sử” trong nền dân chủ và nền kinh tế thị trường, và ngày nay chúng ta đang chứng kiến sự xuất hiện một hiện tượng mới của sự lãnh đạo độc tài-dân túy – từ ông Putin qua ông Erdogan đến ông Donald Trump. Rõ ràng, một “quốc tế độc tài” (autoritären Internationale / authoritarian International) mới đang ngày càng thành công trong việc xác lập diễn ngôn chính trị. Liệu người đồng tuế Ralf Dahrendorf của ông [Habermas] đã đúng khi tiên đoán về một thế kỉ XXI độc tài? Liệu người ta có thể, hay phải nói về một bước ngoặt lịch sử?

Read More...

Cuộc khủng hoảng của chủ nghĩa tự do

Biên dịch: Ngô Việt Nguyên
Biên tập: Nguyễn Huy Hoàng
Chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ năm 2016 là một cuộc khủng hoảng đối với chủ nghĩa bảo thủ; hậu quả của nó là một khủng hoảng của chủ nghĩa tự do. Cánh hữu, bất ngờ giành được quyền lực, đang tạm dừng nhìn lại mình trong lúc chờ xem chủ nghĩa Trump có ý nghĩa như thế nào trên thực tế. Cánh tả, bất ngờ mất đi quyền lực, không còn lựa chọn nào khác ngoài việc bắt đầu tranh luận họ đã mất phương hướng như thế nào.
Read More...

Nhìn lại 2016 và tương lai của chủ nghĩa tự do

Biên dịch: Ngô Việt Nguyên
Hiệu đính: Phạm Trang Nhung
Những người theo chủ nghĩa tự do đã thua trong phần lớn các cuộc tranh luận trong năm 2016. Nhưng họ không nên nghĩ rằng mình thất bại mà họ phải nghĩ rằng họ được thêm sinh lực.
Read More...

Liệu thị trường có thể quá tự do không?

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan
Biên tập: Lê Hồng Hiệp
Khi được hỏi tại sao Cục Dự trữ Liên bang (Fed) lại thất bại trong việc chẩn đoán tình trạng cho vay ngân hàng lỏng lẻo vốn cuối cùng đã dẫn đến cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, Alan Greenspan, cựu chủ tịch Fed, cho biết ông đã có một mô hình sai. Ông đã giả định rằng các chủ ngân hàng, vốn hành động vì lợi ích của mình, sẽ không thể phá hoại ngân hàng của chính mình. Ông ta đã sai, và kể từ đó quy định đối với các ngân hàng đã trở nên chặt chẽ hơn.
Read More...

Đằng sau sự đổ vỡ của nền dân chủ Hoa Kỳ

Biên dịch: Trương Dũng Thuyết
Hiệu đính: Lê Hồng Hiệp
Sự chỉ trích của Tổng thống Donald Trump đối với Hiệp định chống biến đổi khí hậu Paris 2015 đã thể hiện phần nào sự thiếu hiểu biết và tính ái kỷ của ông. Tuy nhiên, điều đó còn mang nhiều ý nghĩa hơn thế. Nó phản ánh tình trạng tham nhũng sâu sắc trong hệ thống chính trị Mỹ, vốn theo một đánh giá gần đây thì không còn là một chế độ “dân chủ đầy đủ” nữa. Nền chính trị Mỹ đã trở thành sân chơi cho các nhóm lợi ích kinh doanh đầy quyền lực: cắt giảm thuế cho người giàu, bãi bỏ quy định ràng buộc đối với các nhà phát thải lớn, gây chiến tranh và nóng lên toàn cầu cho phần còn lại của thế giới.
Read More...

Giới thiệu sách: Nền dân trị Mỹ

Đỗ Kim Thêm
Vấn đề
Từ năm 1975, nếu Cộng Sản thức thời biết tận dụng các tiềm lực của miền Nam đúng mức và chuyển hướng đúng lúc, thì nước Việt Nam thống nhất đã có một vận hội mới để xây dựng một quốc gia dân chủ, phú cường và văn minh. Nhưng đến năm 2017, thì các hy vọng chỉ còn là ảo vọng, khi chủ quyền dân tộc tự quyết, tự do và bình đẳng cho người dân chỉ là lý thuyết; ngược lại, đại hoạ ngoại thuộc, khó khăn kinh tế, nợ công tràn ngập, cạn kiệt môi sinh, suy đồi đạo đức, khủng hoảng giáo dục, vi phạm nhân quyền và bất ổn xã hội là thực tế.
Read More...

Mỹ: một nhà nước thất bại

Tác giả: Francis Fukuyama
Dịch giả: Đỗ Kim Thêm
Ung thối trong chính trị của nước Mỹ đang gây độc hại cho trật tự của thế giới. Tình trạng này có thể sẽ lớn lao giống như sự sụp đổ của Liên Xô
Read More...

Căn nguyên của phát triển

Trần Hữu Dũng
Bất cứ ai quan tâm đến vấn đề phát triển kinh tế của một quốc gia đều có thể kể một loạt yếu tố ảnh hưởng đến mức độ và tốc độ phát trỉển: vốn vật thể, vốn con người, công nghệ, thể chế, v.v.   Những yếu tố ấy hẳn là quan trọng nhưng, khoảng10-15 năm trở lại đây, một cuộc tranh luận đã diễn ra trong giới kinh tế về thành tố sâu xa nhất của phát triển, cụ thể là: có yếu tố nào căn bản hơn, đàng sau những yếu tố nói trên? Thắc mắc này là tất yếu vì lẽ, chẳng hạn như, dù xác định được vai trò của tích lũy vốn và tiến bộ công nghệ trong phát triển kinh tế, vẫn còn có thể hỏi: Thế thi tại sao có sự chênh lệch rộng lớn giữa các xã hội về tốc độ tích lũy và “cải tiến”?
Read More...

Tham nhũng và tăng trưởng kinh tế

Trần Hữu Dũng[1]
Mục đích của bài này là để phân tích những quan hệ giữa tham nhũng và tăng trưởng kinh tế, chú trọng đặc biệt đến trường hợp các quốc gia cần phát triển và đang chuyển đổi như Việt Nam.  Trước tiên, nó lược duyệt những hậu quả kinh tế tiêu cực (và vài hậu quả tích cực) của tham nhũng.  Sau đó, nó sẽ đưa ra một số biện pháp chống tham nhũng trên ba bình diện:  giảm động lực tham nhũng, giảm cơ hội tham nhũng, và giảm lợi lộc do tham nhũng.  Bài này cũng phân tích mối liên hệ giữa tham nhũng và vài vấn đề kinh tế khác.
Read More...

Giới thiệu “Tương Lai của Tự Do” của Fareed Zakaria

Nguyễn Hữu Liêm
Lịch sử là một hành trình của ý thức Tự Do (Hegel)
Chúng tôi xin phép được giới thiệu Tương Lai của Tự Do (The Future of Freedom) của Fareed Zakaria được chuyển sang Việt ngữ bởi Nguyễn Thành Nhân, một dịch giả uy tín hiện nay, và được xuất bản bởi Giấy Vụn.
Read More...

Con ông Cháu cha ở Trung Quốc dùng quan hệ gia đình để làm giàu

DAVID BARBOZA & SHARON LaFRANIERE
THƯỢNG HẢI – Trường quay DreamWorks Animation ở Hollywood vừa báo tin đã đặt được chân vào nền điện ảnh Trung Quốc trước nay vẫn nổi tiếng là kín cổng cao tường: một hợp đồng trị giá 330 triệu đô USD đã được ký để thành lập ở Thượng Hải một trường quay phim có thể một ngày kia cạnh tranh với những xưởng phim ở California, nơi sản xuất những phim ăn khách như Kung Fu Panda và Những kẻ bất diệt.
Read More...

Liệu Putin có thể sống sót?

 George Friedman
Nguyễn Phương Tú dịch
Nhiều người cho rằng Vladimir Putin điều hành nước Nga như một kẻ độc tài, từng uy hiếp và loại trừ những kẻ chống đối, đồng thời tạo ra một mối đe dọa lớn đối với những nước xung quanh. Đó là một quan điểm hợp lý, nhưng có lẽ nó cần được suy xét lại trong hoàn cảnh những sự kiện gần đây.
Read More...

Những ngày đen tối của nền dân chủ Campuchia

Biên dịch: Trần Văn Thắng
Hiệu đính: Lê Hồng Hiệp
Ngày 11 tháng 2 năm 2017, Sam Rainsy đã từ chức lãnh đạo Đảng Cứu quốc Campuchia (CNRP). Rainsy đã nói rõ với công chúng rằng việc ông từ chức là một “biện pháp phủ đầu” để cứu CNRP khỏi bị giải thể khi Thủ tướng Hun Sen đe dọa sẽ ban hành luật mới có thể giải tán bất kỳ đảng phái chính trị có lãnh đạo là tội phạm bị kết án.
Read More...

Luật Bất Công Không Phải Là Luật

Lawrence W. Reed
Nông Duy Trường chuyển ngữ


Viết về một người mà ai cũng biết là một nhà thần học—một giám mục của thời kỳ Giáo hội Công Giáo đầu tiên—[chắc hẳn] ai cũng nghĩ rằng đây là một bài viết về những vấn đề tôn giáo. Augustine người xứ Hippo (sau này được phong thành Thánh Agustine) là một vĩ nhân, bất khả tự nghị của của tư tưởng và giáo huấn Cơ-đốc[1] trong những tài liệu ông viết ra vào đầu thế kỷ 15 sau Công nguyên. Cho đến ngày nay, Augustine cũng vẫn là một vĩ nhân trong những tín hữu Công Giáo, Tin Lành, và Chính thống Giáo Cơ-đốc Đông phương.
Read More...

Trung Quốc: Cai trị bằng sự sợ hãi

Biên dịch: Đặng Thị Phương Thảo & Trương Thái Tiểu Long 
Hiệu đính: Phạm Trang Nhung
Trung Quốc lại một lần nữa bị kìm kẹp trong sự sợ hãi chưa từng xảy ra kể từ thời Mao Trạch Đông. Từ phòng họp kín của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đến giảng đường của các trường đại học và văn phòng của lãnh đạo các cơ quan, bóng ma của những lời buộc tội khắc nghiệt và những hình phạt thậm chí còn khắc nghiệt hơn đang rình rập giới tinh hoa chính trị, học giả và doanh nhân Trung Quốc.
Read More...

Khuyết Điểm Trong Nền Dân Chủ Hoa Kỳ: Electoral College

Nguyễn Cao Quyền
Trước khi đề cập đến khuyết điểm của nền dân chủ Hoa Kỳ, cần duyệt lại sơ qua một số ưu điểm không thể nào quên.  Những ưu điểm đó có thể liệt kê vắn tắt như sau.
Read More...

Những bài học của Tập Cận Bình từ Singapore

Michael Spence
Thủy Trúc dịch
NEW YORK – Trung Quốc hiện đang ở vào một thời điểm quyết định, như đã từng như thế vào năm 1978 khi những cuộc cải cách thị trường do Đặng Tiểu Bình khởi xướng mở cửa nền kinh tế của họ ra thế giới – và như đã từng như thế trong một lần khác vào đầu thập niên 1990 khi chuyến “Nam du” nổi tiếng của Đặng tái khẳng định con đường phát triển của đất nước.
Read More...

Tương lai cải cách chính trị ở Myanma

Jefrey Bader
Phạm Gia Minh dịch
Chuyến đi của tôi tới Myanma là một dịp để thể hiện những vấn đề lớn và nhỏ trong chính sách ngoại giao của Hoa Kỳ và cũng để rà soát xem cái gì được và cái gì chưa được.Chuyến đi đó diễn ra ngay trước khi có thông báo về việc Tổng thống Obama sẽ viếng thăm Myanma vào nửa sau tháng 11 – một hành động sẽ gây chú ý vềcuộc cải cách ở xứ này đối với  Phương Tây.
Sau đây là các câu hỏi và những câu trả lời mang tính chất thăm dò:

1) Myanma có thực sự cải cách không?
Có vẻ là như vậy. Có rất nhiều dấu hiệu khẳng định điều này trong chuyến đi của tôi. Các sĩ quan cao cấp mà tôi đã gặp gỡ, trao đổi một cách đầy thuyết phục rằng họ cam kết cải cách dân chủ. Một vị Bộ trưởng còn nhắc tới sự kiện người hùng dân chủ Aung San Suu Kyi tham gia vào một cuộc hội thảo do Chính phủ tổ chức gần đây với thái độ tích cực. Báo chí đăng tải một cách sinh động các cuộc tranh luận thực sự không bị kiểm duyệt khắp nơi như cách đây 2 thập kỷ. Hình Aung San Suu Kyi và người cha Aung San – nhân vật sáng lập nước Miến Điện ngày nay, có thể thấy trên bức tường các quán ăn. Một phái đoàn đông đảo của Hoa Kỳ về nhân quyền viếng thăm chính thức và gặp gỡ các sĩ quan hàng đầu Myanma. Người dân thường nói về những thay đổi sâu sắc trong bầu không khí toàn xã hội, về nguyện vọng của họ được nêu lên những vấn đề mà ngay gần đây  họ còn phải sợ hãi và nín lặng.Sự thay đổi tâm trạng xã hội này đã diễn ra sau một loạt các bước đi nhằm dỡ bỏ những nền tảng chính yếu trong bộ máy đàn áp của Chính phủ quân sự Myanma – đó là việc thả hàng trăm tù chính trị, cho công khai hóa đảng đối lập Liên minh Toàn quốc vì Dân chủ (National League for Democracy), cho phép tổ chức các cuộc biểu tình hòa bình và tái khởi động các cuộc đàm phán với những nhóm phiến quân dân tộc thiểu số.

2) Vai trò của Aung San Suu Kyi và hoạt động hiện nay của bà?
Aung San Suu Kyi vẫn là nhân vật chính trị đại chúng duy nhất ở Myanma. Bà và đảng của bà đã thắng rõ rệt trong cuộc bầu cử hồi tháng 4/2012 sau khi bà mãn hạn quản thúc tại gia. Có đủ lý do để tin rằng bà và đảng của bà sẽ thắng tại cuộc bầu cử toàn quốc năm 2015 và sẽ có khả năng thành lập chính phủ.Để chuẩn bị, bà đang tiến hành một đường lối rất thực dụng, gặp gỡ các quan chức Chính phủ, liên kết với Tổng thống Thein Sein và phát biểu tích cực về họ trong buổi lễ do tổ chức Huân chương Vàng của Quốc hội Hoa Kỳ (Congressional Gold Medal) tổ chức. Đã có những lời phàn nàn trong cộng đồng đấu tranh vì nhân quyền ở hải ngoại về đường lối thỏa hiệp rõ ràngcủa bà trong các chính sách quốc gia. Bà đang đối mặt với sự phỏng đoán rằng đã tới lúc bà phải từ bỏ vai trò của một thần tượng để trở thành một nhà hoạt động chính trị, cũng giống như Lech Walesa từng bị đồn đoán là đã hợp tác với tướng Jaruzelski ở nước Balan cộng sản vào đầu những năm 1980.

3) Liệu có ai đó ở phương Tây đã thấy trước những gì đang diễn ra?
Có thể một vài người đâu đó ở phương Tây đã dự đoán được rằng Myanma sẽ cải cách dân chủ, thế nhưng theo hiểu biết chung thông thường thì không. Các nhà phân tích tình hình Á châu cả bên trong lẫn ngoài chính phủ, các bài xã luận trên các báo và các tổ chức nhân quyền, tất cả đều coi thường việc thành lập chính phủ dân sự hồi tháng 4/2011 và coi những cuộc bầu cử năm ngoái là mang tính chất gian lận, lừa dối. Họ nhìn nhận việc thả bà Aung San Suu Kyi là không có mấy ý nghĩa chính trị và dự đoán một tương lai chính trị u ám cho quốc gia này.

4) Vậy thì điều đó đã xảy ra như thế nào?
Có nhiều lý thuyết nghiên cứu về quá khứ nhưng không có lý thuyết nào hoàn toàn làm chúng ta thỏa mãn. Tuy nhiên có một yếu tố quan trọng mà dường như nó đã khái quát hóa ước vọng muốn thoát ra khỏi sự lệ thuộc ngày một gia tăng vào Trung Quốc bằng cách thiết lập nền móng cho những mối quan hệ mới với phương Tây. Trong lịch sử, Myanma là một quốc gia có ý chí độc lập rất mãnh liệt, chẳng hạn như họ đã rời bỏ phong trào Không liên kết chỉ bởi lẽ họ cảm thấy phong trào này quá liên kết. Thái độ oán giận sự hiện diện của Trung Quốc với những nhà máy, xí nghiệp đang chiếm lĩnh các ngành công nghiệp khai khoáng trong khi đó lại tạo ra ít việc làm cho người Myanma bản địa, càng ngày càng sâu sắc. Một số chuyên gia Miến, trong đó có Thant Myint-U , cháu nội của cố Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc tướng U-Thant trong một bài viết  đã tiên đoán về tâm trạng mới mẻ của tầng lớp sĩ quan trẻ Myanma – những người đóng vai trò trung tâm trong việc thúc đẩy cải cách. Các nhóm hoạt động đấu tranh vì nhân quyền đã chỉ ra hậu quả của những năm tháng bị cấm vận nhằm thuyết phục ban lãnh đạo đất nước có một đường lối mới phù hợp. Hành động can dự có uy tín của ASEAN cũng góp phần đánh đổ sự chống đối của các tướng lĩnh trước cộng đồng quốc tế. Bên trong Myanma, các tướng lĩnh cao tuổi dường như tin chắc rằng họ sẽ không bị trả giá về các hành vi đàn áp trong quá khứ và tầng lớp sĩ quan nhìn chung hài lòng rằng vai trò đặc biệt của họ trong nền chính trị Myanma vẫn sẽ được bảo đảm bởi Hiến pháp mà theo đó họ vẫn có những ưu tiên và đặc lợi to lớn. Cảm giác an toàn trong hàng ngũ các cựu lãnh đạo quân đội có thể đã giúp họ sẵn sàng chấp nhận sự mở cửa về chính trị hiện nay.

5) Vậy thì vai trò của chính phủ Hoa Kỳ là gì?
Từ năm 1990 tới năm 2008 các chính quyền nối tiếp nhau lại được Quốc hội thúc đẩy đã đưa ra hết biện pháp trừng phạt này đến biện pháp trừng phạt khác đối với Myanma – chẳng hạn như cấm các khoản đầu tư mới, cấm nhập khẩu, nêu tên các cá nhân và công ty bị trừng phạt tài chính. Dưới thời George W.Bush, Đệ nhất Phu nhân Laura Bush đóng một vai trò quan trọng trong việc công khai cho thế giới biết rằng chế độ quân sự Myanma phải tiếp tục là mục tiêu cho sự cô lập.
Trong diễn văn nhậm chức của mình, Tổng thống Obama đã đề nghị chìa tay ra cho các  kẻ thù của nước Mỹ “nếu như họ cũng mong muốn nới lỏng nắm đấm”. Chính sách này mang lại ít kết quả tích cực trên toàn thế giới, ngoại trừ trường hợp Myanma. Chính quyền (của Obama – ND) đã quyết định sớm mở kênh ngoại giao liên hệ với lãnh đạo Myanma do Trợ lý Ngoại trưởng  Kurt Campbell chỉ đạo nhằm đưa ra chương trình nghị sự cho cải cách chính trị và không phổ biến vũ khí hạt nhân của Myanma để phía Hoa Kỳ có thể giảm nhẹ các biện pháp trừng phạt. Thiện chí của Chính phủ Hoa Kỳ được bày tỏ ở cấp có thẩm quyền đã cung cấp một lịch trình thiết lập những mối quan hệ tốt đẹp và điều này đã giúp Chính phủ Myanma được động viên, khích lệ và tự tin để bước tiếp. Quyết định của chính quyền Obama phối hợp cùng với các đồng minh Châu Âu và Australia giảm nhẹ đáng kể các biện pháp trừng phạt hồi đầu năm nay đã có tác động thúc đẩy hơn nữa cải cách chính trị và kinh tế vốn vô cùng cần thiết lúc này.

6) Có thể rút ra những bài học chung nào về việc áp dụng các biện pháp trừng phạt như công cụ để làm thay đổi hành vi những kẻ xấu chơi?
Các biện pháp trừng phạt đôi khi là cách hiệu quả duy nhất của Hoa Kỳ và cộng đồng quốc tế nhằm cho các chế độ độc tài thấy hành vi của họ là không thể chấp nhận được. Đó chính là trường hợp với Myanma đã tiếp diễn trong nhiều năm. Có thể nói sự trừng phạt được thực thi là phù hợp.
Tuy nhiên, cần nhớ rằng các biện pháp trừng phạt bản thân không phải là mục đích cuối cùng. như lời của một bài hát “bạn cần biết khi nào nên kìm giữ và khi nào thì nên ôm”. Có những thế lực bảo thủ và khó cưỡng lại được ở Washing ton vẫn tiếp tục đường lối trừng phạt cho dù chính sách đó có dẫn tới kết quả tích cực hay không. Các nhóm nhân quyền đôi khi nhìn nhận sự trừng phạt kẻ độc tài như một biện pháp trong chính sách hợp lý, mang tính đạo đức của chính phủ và họ còn thông tin rộng rãi những vi phạm của các chế độ độc tài nhằm tập hợp sự ủng hộ của quần chúng để lập quỹ hỗ trợ cho các đợt vận động áp dụng các biện pháp trừng phạt với tư cách là sản phẩm cuối cho hoạt động của họ. Quốc hội thì muốn chứng tỏ mình đang làm gì đó, bất kể là có hiệu quả hay không, các chế độ độc tài bị trừng phạt nhờ đó lại trở nên được thế giới biết đến . Động thái này là rất rõ ràng trong trường hợp đối với Cuba. Chính sách trừng phạt Cuba được thực thi đã 50 năm nay và sự nhiệt thành ủng hộ nó từ phía các diễn viên chính trị Hoa Kỳ vẫn không hề suy giảm,rút cục càng củng cố sự cầm quyền của anhem nhà Castro. Mọi người, kể cả tầng lớp chính trị Hoa Kỳ, các nhóm đấu tranh riêng rẽ và anh em nhà Castro dường như đều hài lòng với hiện trạng đó, trừ nhân dân Cuba mới là những nạn nhân của hoàn cảnh. Chính sách đối với Myanma cũng được đưa ra theo mô hình Cuba nhưng may mắn là giờ đây nó đã được tách ra theo đường hướng khác.

7) Liệu chính phủ Hoa Kỳ đã chuẩn bị một cơ cấu phù hợp để xử lý vấn đề kiểu như Myanma chưa?
Kể từ thời Tổng thống Carter, đã bắt đầu gia tăng  nền móng hạ tầng các văn phòng và lực lượng nhân viên chuyên trách vấn đề nhân quyền, được tách ra từ mảng chính sách đối ngoại và an ninh quốc gia. Các văn phòng này sau đó trở thành tiếng nói của cộng đồng các tổ chức nhân quyền phi chính phủ (NGO) nhưng được đặt bên trong Chính phủ Hoa Kỳ, đóng vai trò như cái loa của các tổ chức nhân quyền NGO, tìm cách tham gia vào các báo cáo của Ủy ban nhân quyền Hoa Kỳ và đấu tranh ủng hộ các biện pháp đặc biệt do các NGO đề đạt. Theo một cách nào đó, điều này không khác biệt hoàn toàn với cái cách mà các bộ phận cử tri khác được đại diện trong bộ máy của chính sách ngoại giao, chẳng hạn như  việc kinh doanh thì đượcthông qua Ủy ban Kinh tế và Văn phòng kinh doanh. Tuy nhiên việc nhận biết các văn phòng nhân quyền với khu vực cử tri của nó có vẻ như là lối tư duy đơn giản (cần ghi nhận rằng Trợ lý Bộ trưởng về các vấn đề Dân chủ, Nhân quyền và Việc làm, Michel Posner thực chất đã thoát ra khỏi sự ràng buộc này để hoạt động với tư cách là người bảo vệ cho nhân quyền nhưng lại chú trọng vào kết quả thực tế, không thiên về bề ngoài và mang sắc thái quan tâm tới những mục tiêu của chính sách ngoại giao rộng lớn).
Thời gian còn là Vụ trưởng Vụ Các vấn đề Châu Á thuộc Hội đồng An ninh Quốc gia, trong giai đoạn thay đổi chính sách của Hoa Kỳ đối với Myanma vào khoảng từ 2009 tới 2011 tôi đã chủ trì một số cuộc họp liên cơ quan (còn có tên gọi là Ủy ban Chính sách liên cơ quan) bàn về Myanma. Thông thường, những cuộc gặp như thế đều có sự góp mặt của một đại diện cấp cao của mỗi cơ quan và có một nhân viên trợ lý tháp tùng. Trong trường hợp Myanma, không ít hơn 7 văn phòng thuộc Bộ Ngoại giao, đó là  vụ Đông Á, Vụ Nhân quyền, Vụ Phái đoàn Hoa kỳ tại Liên Hiệp Quốc, Văn phòng liên lạc của Bộ Ngoại giao phái đoàn Hoa kỳ tại LHQ,Phái bộ Hoa Kỳ tại các Tổ chức quốc tế ở Geneva, Đại sứ Hoa Kỳ về Tội ác chiến tranh và cảVụ Người tỵ nạn cùng tham dự. Trong những cuộc họp như vậy,các vụ tham dự thường mong đợi có chung một tiếng nói nhưngvới 7 cơ quan cùng tham gia và ai cũng tìm cách để tiếng nói của mình được nghe thì quả thực là rất khó, thậm chí là không thể đạt được điều này. Một số cơ quan rất hăng hái tìm cách lập Ủy ban Điều tra tội ác chiến tranh của chế độ Myanma ngay vào đúng thời điểm bà Aung San Suu Kyi vừa được gỡ bỏ tình trạng bị quản thúc tại gia và đã xuất hiện những dấu hiệu chưa rõ ràng về một sự nới lỏng đàn áp. Chỉ sau khi trao quyền cho Trợ lý Vụ trưởng Vụ Đông Á và Thái Bình Dương được phát ngôn thay cho Bộ Ngoại giao và chỉ đạo công tác đối ngoại mà không có các nhóm khác của Bộ gây nhiễu thì cuối cùng chính quyền mới có thể đưa ra một đường lối mạch lạc và thành công.

8) Con đường nào là hữu hiệu nhất để xử lý các vấn đề có sự tham gia của những kẻ xấu chơi như chế độ Myanma?
Các tổ chức NGO có một vai trò không ai thay thế được trong việc theo dõi những vụ lạm dụng nhân quyền, thu hút sự chú ý của công chúng vào những vụ vi phạm nhân quyền và kẻ thủ phạm đồng thời huy động cộng đồng quốc tế chú ý giám sát chúng.Đó chính là một trong những đặc điểm đáng tự hào của xã hội dân chủ có lương tâm nơi mà hoạt động của các các nhóm gồm những người tự nguyện cam kết bảo vệ lẽ công bằng ngay cả tại những góc khuất nẻo nhất trên hành tinh này để quyết làm cho tiếng nói của những nạn nhân của sự bất công được thế giới nghe thấy. Chúng ta không những không được coi thường hay đánh giá thấp các nhóm nhân quyền này mà cần phải tôn vinh và tán dương  đồng thời khuếch trương vai trò của họ.
Thế nhưng chính phủ Hoa Kỳ lại cần phải đóng một vai trò khác trong khi vấn đề nhân quyền nhất định không được hạ thấp. Chẳng nên khuyến khích thành lập và phát triển các văn phòng có mục đích tạo ra thêm ranh giới giữa những quan chức chính phủ khi mà ưu tiên hàng đầu của họ là an ninh quốc gia của chúng ta và thành công trong chính sách đối ngoại cũng như cam kết mạnh mẽ về nhân quyền. Không nên để xảy ra tình trạng những nhóm nhỏ các nhân vật  chuyên trách thể hiện các mối quan tâm về nhân quyềnđồng thời hành động với tư cách là đại diện của cộng đồng NGO, trong khi các quan chức chính phủ chịu trách nhiệm về an ninh quốc gia và chính sách đối ngoại lại phản ứng  bằng câu trả lời có tính chất coi nhẹ vấn đề nhân quyền. Cơ cấu hiện nay của chúng ta thường xuyên gây ra các cuộc đấu khẩu mang tính hình thức ở nhiều quốc gia thuộc diện xấu chơi (trong lĩnh vực nhân quyền – ND) . Trong các trường hợp đó, những quan chức Chính phủ chịu trách nhiệm nặng nề về an ninh quốc gia có xu hướng quan tâm nhiều hơn tới nhân quyền khi tiếp xúc với các nước có tầm quan trọng chính yếu về vấn đề an ninh ví dụ như TQ, Saudi Arabia và Pakistan, tuy nhiên họ lại tỏ ra chậm trễ đối với các văn phòng nhân quyền phụ trách các quốc gia ít quan trọng hơn trong chính sách đối ngoại, chẳng hạn như Myanma. Đó không thể là khuôn khổ cho sự thành công hoặc cho một sự phát triển chính sách hợp lý. Chính phủ của chúng ta cần làm cho các quan chức hàng đầu về an ninh quốc gia nhạy cảm hơn đối với sự cần thiết phải thiết kế vấn đề nhân quyền trong chính sách của mình một cách hiệu quả hơn, đồng thời nhắc nhở các văn phòng nhân quyền rằng họ cũng cần phải tận tâm cam kết với các mục tiêu an ninh quốc gia Hoa Kỳ rộng lớn chứ không chỉ là sự tiến bộ của chương trình nghị sự mang tính kỹ năng đặc biệt của tổ chức NGO.

Nguồn:http://gocsan.blogspot.com/2012/11/prospects-of-political-reforms-in.html
Read More...

Dân chủ Một đảng là gì?

WISE GEEK
Dân chủ là một loại hình chính phủ, trong đó các công dân, những người có đủ điều kiện bỏ phiếu được bầu ra các quan chức chính phủ và đại diện. Một đảng chính trị là một tổ chức được tạo thành từ những người chia sẻ phần nhiều hoặc tất cả hệ tư tưởng và những nỗ lực nhằm giành được quyền lực và ảnh hưởng trong chính phủ, thường là bằng các đưa các đảng viên tranh cử vào các chức vụ công quyền. Dân chủ một đảng là nền dân chủ trong đó tất cả các ứng cử viên chính trị và các quan chức chính phủ là thành viên của một đảng duy nhất. Trong hầu hết các trường hợp, các đảng chính trị khác và thậm chí phe đối lập của đảng cầm quyền đều được coi là bất hợp pháp.
Read More...

Năm cách Trung Quốc có thể trở thành một nền dân chủ

Minxin Pei
Suy đoán về tương lai chính trị khả dĩ của Trung Quốc đòi hỏi một sự động não gây hấp dẫn đối với một số người và thách đố đối với nhiều người. Theo lẽ thường thì đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), mà vốn đang thúc thủ, và quyết tâm bảo vệ và duy trì độc quyền chính trị của mình, sẽ có các phương sách để tồn tại trong một thời gian dài nữa (mặc dù không phải là vĩnh viễn). Tuy nhiên, một quan điểm thiểu số, lại cho rằng thời gian tồn tại của ĐCSTQ đang được đếm từng ngày. Trên thực tế, một quá trình chuyển đổi dân chủ ở Trung Quốc trong 10 đến 15 năm tới là một biến cố có xác suất cao. Hậu thuẫn cho cái nhìn lạc quan này về tương lai dân chủ của Trung Quốc là kinh nghiệm tích lũy của quốc tế và lịch sử trong quá trình chuyển đổi dân chủ (khoảng 80 quốc gia đã thực hiện các quá trình chuyển đổi từ chế độ độc tài sang nhiều hình thức và mức độ dân chủ khác nhau trong 40 năm qua) và của nhiều thập kỷ nghiên cứu khoa học xã hội mà đã mang lại những hiểu biết thấu đáo về động lực của quá trình chuyển đổi dân chủ và sự suy rã của thể chế toàn trị (hai quá trình có liên hệ chặt chẽ với nhau).
Read More...

What is Cronyism? Chủ nghĩa thân hữu là gì?

Chủ nghĩa thân hữu là một hình thức tham nhũng, trong đó viên chức, chính trị gia và doanh nhân dành ưu tiên cho bạn bè khi bổ nhiệm người vào các vị trí quyền lực, trao quyền tiếp xúc, và làm nhiệm vụ đại biểu có liên quan đến chức vụ của họ. Những người thân được hưởng lợi từ chủ nghĩa thân hữu thường được trao một vị trí đặc quyền bất kể mức độ kỹ năng, khả năng của họ, hoặc họ có phù hợp với cương vị đó hay không. Điều đó có nghĩa là những lựa chọn tốt hơn có thể bị bỏ qua. Một khái niệm liên quan, gia đình trị, đề cập đến việc ưu tiên cho người thân trong gia đình.
Read More...

Đảng phái chính trị (P1)


Giới thiệu
Chính trị là quá trình tổ chức phương thức mà theo đó chúng ta sống chung với nhau trong một xã hội. Trong một nền dân chủ, mọi công dân có thể tham gia vào quá trình này - bằng cách tự do tiếp cận các thông tin về vấn đề chính trị, bằng cách công khai bày tỏ ý kiến riêng về các vấn đề công cộng, bằng cách xây dựng các nguyện vọng, kiến nghị, yêu cầu mà không sợ bị đàn áp, bằng cách bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử, bằng cách tham gia các tổ chức xã hội dân sự hoặc đảng phái chính trị, hoặc bằng cách đứng ra làm ứng cử viên trong các cuộc bầu cử dân chủ. Bằng cách này, dân chủ là "chính phủ của dân, do dân, và vì dân", như trong câu nói nổi tiếng của Abraham Lincoln, Tổng thống Hoa Kỳ từ 1861 đến 1865.
Read More...

Chế độ kiểm duyệt của Trung Quốc dưới kính hiển vi

Matthew Robertson
Các quan chức phụ trách việc kiểm soát truyền thông ở Trung Quốc, đặc biệt trong vài năm gần đây phải thực hiện một công việc mang tính quyết định – tác động đến truyền thông bên ngoài Trung Quốc, một việc đòi hỏi cần phải có bởi lô-gíc nội bộ của sự thống trị của Đảng cộng sản Trung Quốc (CCP): Một mặt, họ cần cho thấy Đảng là kẻ thống trị đúng đắn và thành công của Trung Quốc; mặt khác, họ phải đối phó với những kẻ bất đồng quan điểm.
Read More...

Nghiên cứu mới tiết lộ cách thức kiểm duyệt Internet ở Trung Quốc

Paul Mozur
Dương Lệ Chi dịch
Được chứng minh rõ ràng là các cơ quan tuyên truyền của Trung Quốc sử dụng nhiều kỹ thuật khác nhau để kiểm soát thông tin lan truyền trên các mạng xã hội, nhưng một nghiên cứu mới cho thấy, phòng tuyến cuối cùng của chính phủ là một đội quân kiểm duyệt, những người cắt bỏ các bài viết, đang hoạt động khác hẳn so với những gì chúng ta nghĩ trước đây.
Read More...

Kremlin đã kiểm sóat Internet như thế nào

Evgeny Morozov
Hiếu Tân dịch
Nhiều giờ trước khi quan tòa trong phiên gần đây xử Mikhail Khodorkovsky tuyên đọc bản phán quyết mới vào tuần trước, người tù chính trị kiệt xuất nhất nước Nga đã bị tấn công trên không gian ảo.
Read More...

Đừng Sống Bằng Dối Trá

Alexander Solzhenitsyn
Thái Phục Nhĩ dịch

Sau đây là toàn văn của bài tiểu luận của Alexander Solzhenitsyn "Đừng Sống bằng dối trá” có lẽ là cái cuối cùng ông viết trên đất quê hương mình - trước khi Liên Xô sụp đổ - đã và lưu hành trong giới trí thức của Moscow tại thời điểm đó. Bài tiểu luận ghi ngày 12 Tháng Hai, cái ngày mà mật vụ đột nhập vào căn hộ để bắt ông. Ngày hôm sau, ông bị lưu đày sang Tây Đức.
Read More...
 
Xem trang web chính thức tại Tinhthankhaiminh.org